wtorek, 12 kwietnia 2011

Nagietek i Hebe

Nagietek Calendula officinalis
Nagietek lekarski (Calendula officinalis L.) – gatunek rośliny jednorocznej należącej do rodziny astrowatych (Asteraceae Dumort). Ma też inne lokalne nazwy: pazurki (Mazowsze), miesięcznica , paznokietki (rakowskie). Prawdopodobnie pochodzi z terenów śródziemnomorskich lub Iranu, gdzie spotykany jest do dzisiaj na stanowiskach naturalnych. W wielu krajach świata (również w Polsce) jest uprawiany i czasami dziczejący .
          Zastosowanie :
  • roślina ozdobna: uprawiana w ogrodach lub zdziczała.
  • Roślina lecznicza :
    • Surowiec zielarski Kwiaty brzeżne (języczkowe) nagietka (bez dna kwiatostanowego) – Flos Calendule (Flos sine calicis) (Polska farmakopea dopuszcza do obrotu tylko kwiaty języczkowe o pomarańczowej barwie.)
    • Skład: olejek eteryczny do 0,02%,flawonoidy,karotenoidy, związki trójterpenowe (saponzydy):  arnidiol  i faradiol, śluzy, związki żywicowe, gorycze, kwas jabłkowy i inne.
     
          Uprawa :

Jest w Polsce uprawiany jako roślina jednoroczna. Rozmnaża się przez siew nasion (koniec marca, początek kwietnia), zasypując nasiona ziemią na grubość 1 – 1,5 cm. Zwykle w ogrodzie sam się rozsiewa. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby. Kwitnie bardzo długo. Wśród uprawianych odmian ozdobnych istnieją formy wysokie i karłowate, a także o kwiatach dwubarwnych.

         Ciekawostki  :
  • W przeszłości liście były wykorzystywane jako warzywo.
  • Z kwiatów brzeżnych otrzymuje się barwnik stosowany w przemyśle spożywczym do barwienia tłuszczów (margaryn) i żółtych serów.
  • Nagietkowi od wieków przypisuje się właściwości magiczne. Jego wysuszone płatki rozsypane pod łóżkiem czy włożone pod poduszkę w płóciennym woreczku przynosić mają spokojny sen. Noszone zaś w pomarańczowym woreczku na wysokości splotu słonecznego, odpędzać mają wszelkie lęki, zwidy i strachy.
  • Kwiat nagietka może służyć jako barometr, pozwala bowiem przewidywać pogodę. Jeśli rano przed godziną 9.00 płatki nagietka są rozchylone i ułożone równolegle do ziemi, oznacza, to, że w tym dniu nie będzie deszczu.
 Hebe Hebe hybrids
Hebe – rodzaj rośliny zaliczany w różnych ujęciach taksonomicznych do rodziny trędownikowatych, przetacznikowatych lub babkowatych. Należy do niego około 100 gatunków krzewów, pochodzących większości z Nowej Zelendii, a także z francuskiej Polinezji, falklandów i Ameryki Południowej. Występują w bardzo różnych rozmiarach – od kilku centymetrów do kilku metrów wysokości, rosną w różnorodnych ekosystemach – od morskich wybrzeży aż po górskie zbocza. Nazwę tych roślin zapożyczono od imienia greckiej bogini młodości – Hebe.

             Zastosowanie :

Wiele gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne. W krajach o ciepłym klimacie są uprawiane jako rośliny ogrodowe, w Polsce ze względu na klimat uprawiane są rzadko tylko niektóre gatunki.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz