Granatowiec właściwy (Punica granatum.) – gatunek drzewa lub ciernistego krzewukrwawnicowatych ( należący do rodziny Lythraceae). Występuje na Bliskim Wschodzie, w Indiach, na wybrzeżu Morza Śródziemnego i w krajach Kaukazu. Jedna z najstarszych roślin hodowlanych Bliskiego Wschodu. Najstarsze wzmianki o uprawie pochodzą z Sumeru sprzed ponad 3000 lat p.n.e.
Zastosowanie
- Roślina uprawna – Granaty zbiera się zanim w pełni dojrzeją. Zawierają fitoestrogeny.
- Historia uprawy: Pierwsze wzmianki o hodowli granatowca znane są z sumeryjskich tabliczek glinianych, następnie wspominany jest on w Pięcioksięgu Mojżesza, gdyż w judaizmie miał duże znaczenie obrzędowe. Zakłada się, że uprawę granatowca w obrębie M. Śródziemnego rozpowszechnili Fenicjanie, jego łacińska nazwa Punica dowodzi, że uprawiano go w Kartaginie. Hipokrates zalecał sok przy bólach żołądka, a sproszkowaną okrywę nasienną przy dezynterii i do leczenia ran. W średniowieczu ponownie sprowadzony do Hiszpanii przez Arabów (od nazwy owocu pochodzi założone przez nich miasto Grenada).
- Sztuka kulinarna – czerwonofioletowy sok z granatu (plamy z niego są bardzo trudne do usunięcia), słodki i cierpki zarazem, dobrze gasi pragnienie. Dodaje się go do napojów i deserów. Kwaśnym sokiem z dziko rosnących granatów można zastępować sok z cytryny (w przemyśle otrzymuje się z tego soku krystaliczny kwas cytrynawy) . Z owoców odmian słodkich produkuje się wina. W kuchni perskiej sok używany jest często do przyrządzania potraw, w kuchni indyjskiej wykorzystuje się także suszone nasiona (anardhan).
- Wartość odżywcza: Granaty zawierają cukier (8-19% z tego 5-10% glukozy), białko, kwasy organiczne (głównie cytrynowy od 05-9%), żelazo, wapń, witaminę C.
- Roślina lecznicza: W medycynie śródziemnomorskiej i azjatyckiej wykorzystywana jest kora jako środek przeciwrobaczy. Odwar z kory zawiera alkaloidy: peletierynę i izopeletryninę, które działają paraliżująco na tasiemce. Do tego samego celu medycyna chińska wykorzystuje korę z korzeni. W Azji odwar z kwiatów stosowany jest jako lek przeciwbiegunkowy. Owoc zapobiega przedwczesnemu starzeniu się. Polifenole, które zawiera, chronią przed chorobami układu sercowo-naczyniowego, nowotworami oraz łagodzą stany zapalne.
- Garbarstwo: Kora, liście i drewno granatowca zawierają do 32% garbników, które są wykorzystywane do garbowania cienkich, szlachetnych skór (safian) i produkcji farb.
- Włókiennictwo: Z kwiatów granatowca otrzymuje się jaskrawoczerwony barwnik z grupy antocyjanów – punicynę, którą m.in. wykorzystuje się do barwienia jedwabiu.
- Z nasion otrzymuje się olej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz