sobota, 28 maja 2011

ziółko

Kolendra


gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.). Pochodzi znad Morza Śródziemnego, lecz zaaklimatyzował się też w krajach chłodniejszych. W Polsce jest uprawiany, rzadko zdziczały lub zawleczony
Łodyga
Wzniesiona, rozgałęziona, żebrowana, naga, do 70 cm wysokości. Cała roślina wydziela zapach pluskiew.
Liście
Dolne pojedyncze, długoogonkowe, klapowe, o szerokich działkach; górne – podwójnie pierzastodzielne, o działkach równowąskich, podobnych do kopru.
Kwiaty
Jasnoróżowe lub białe, drobne, zebrane w baldachy złożone wyrastające na końcach rozgałęzień. Roślina miododajna. Kwiaty 5-krotne z 1 słupkiem i 5 pręcikami. Kwitnie od czerwca do lipca.
Owoce
Kulista rozłupka, o średnicy 3–7 mm, złożona z dwu złączonych niełupek, o wężykowatych żeberkach. Młode owoce – zielone, przed dojrzewaniem różowieją, a dojrzałe przybierają barwę żółtawą.
Korzeń
Cienki, palowy, słabo rozgałęziony
 

Zastosowanie

  • Roślina lecznicza
    • Surowiec zielarski: z owoców kolendry (Fructus Coriandri) otrzymuje się w procesie destylacji olejek eteryczny (Oleum Coriandri), którego głównym składnikiem jest fitoncyd linalol.
    • Główne właściwości: rozkurczowe; wiatropędne; pobudza wydzielanie soku żołądkowego; wzmaga łaknienie; rozpuszcza cholesterol.
  • Roślina uprawna: Kolendra wzmiankowana jest już w Starym Testamencie. Znana i stosowana już w starożytnym Rzymie i Grecji, stamtąd rozpowszechniła się w całej Europie. W Europie uprawiana jest powszechnie (Niemcy, Holandia, Anglia), w Polsce uprawiana od czasu Piastów, obecnie na niewielką skalę. Zielone części rośliny mają w czasie wegetacji silny aromat, dzięki któremu są bardzo cenione jako przyprawa w niektórych kuchniach. Dojrzałe owoce również mają mocny aromat, ale zupełnie inny od pędów.
  • Roślina przyprawowa: stanowi pospolitą przyprawę kuchenną, jest podstawowym składnikiem indyjskiej mieszanki przyprawowej curry. W kuchni nasiona używane są jako dodatek do ciast (szarlotki), pierników i kruchych ciasteczek, a także do przyprawiania sosu pomidorowego, sałatek oraz ryżu. Stosuje się je w masarstwie, lakiernictwie i browarnictwie. Świeże listki kolendry są popularną przyprawą w wielu kuchniach azjatyckich oraz w kuchni portugalskiej, gruzińskiej i marokańskiej.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz