ziółko

Tymianek

gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Zwyczajowo nazywany jest też tymiankiem pospolitym, tymiankiem właściwym, tymianem. Pochodzi z rejonów Morza Śródziemnego, obecnie rośnie dziko w Maroku, Włoszech i Hiszpanii. Jest uprawiany w wielu regionach świata.

Roślina trwała. Niska krzewinka dorastająca do 20-30 cm wys. Łodygi wyprostowane lub łukowato podnoszące się, silnie rozgałęzione, 4-kanciaste, popielato-szaro owłosione, u podstawy drewniejące.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe, liście podługowato jajowate, krótkoogonkowe, górne prawie siedzące; długości do 1,2 cm i pół centymetra szerokości; całobrzegie, podwinięte z obu stron (charakterystyczna cecha gatunkowa), gruczołkowa to kropkowane, spodem biało jedwabiste.

 

Kwiaty

Drobne, osadzone w nibyokółkach w kątach liści, krótko szypułkowe. Kielich dzwonkowaty, dwuwargowy. Górna warga 3-ząbkowa, dolna 2-ząbkowa o ostrych zakończeniach, zabarwiona na kolor liliowy do różowego. Kwitnie od maja do września.

Owoc

Brunatne rozłupki.

Korzeń

Wrzecion

owaty, słabo rozgałęziony, zdrewniały.

Zastosowanie

• Tymianek znano już w starożytności. Egipcjanie stosowali go do kadzideł i mumifikacji zwłok. Samarytanie używali go jako środka bakteriobójczego na 3000 lat p.n.e.
• Aktualnie stosuje się tymianek jako przyprawę, zwłaszcza w kuchni francuskiej. Ma silny aromat.
• Ziele tymianku zawiera od 0,75 do 3,5% olejku, którego głównym składnikiem jest tymolkarwol. Właśnie wzajemny stosunek obu tych fenoli odpowiada za walory smakowe przyprawy. i
• Roślina lecznicza. Ma działanie bakterio- i grzybobójcze oraz wykrztuśne. Używa się go przy kaszlu, dolegliwościach gardła, a także do poprawiania apetytu. Zawarte w liściach substancje wykazują również działanie przeciw utleniające.

Ciekawostki

• Słowo "tymianek" pochodzi od greckiego thymon, co oznacza "odważny". Podobno jest lekiem na nieśmiałość.